Page 9 - Dr. Marzai

اب یوفرح و یکلسم تلایصحت نتشادن هب انب و هدوب هویب دراد نایرج وس نیدب ههد راهچ زا هک گنج ۀجیتن رد روشک
.دزاسیم رتشیب اه درم هب ار نانز یداصتقا یگتسباو لماوع نیا .دنشابیم هجاوم قلطم تبرغ
دوبهب یقوقح هاگن زا ناتسناغفا هب هدننک کمک یاه روشک یسایس و یلام راشف ۀجیتن رد ۲۰۰۲ لاس زا دعب نان ز قوقح
قح ،تیکلم نتشاد و ثاریم قح ،روشک یساسا نوناق ۲۲ ۀدام رد درم و نز قوقح یواست جرد لاثم روطب ؛تسا هتفای
ذغاک یور فرص دایز دح ات یقوقح فلتخم عبانم رد جر دنم قوقح نیا اما .جاودزا یارب لقا دح نس نیعت ،قلاط نتفرگ
لمع رد یقوقح تارادا بناج زا مه ای و دنریگیمن رارق لوبق دروم ای یعامتجا تاقلح زا یرایسب بناج زا و هدنام یقاب
داجیا ار یدج یاه تیدودحم نانز تیکلام ربارب رد نانز یارب ثاریم قح قیبطت مدع صوصخ هب .دندرگیمن هدایپ
.) ۲۰۱۴ ،اوونیایزوه( دزاسیم مورحم یداصتقا روما رد لاعف یریگمهس زا ار اهنآ و هدوم ن

یريگ هجيتن
دوجوم ینتسسگان و میقتسم طابترا یلم داصتقا دشر و هعماجرد نانز لاعف یریگمهس بیترت نیدب و یعامتجا فقوم نیب
دیاوع نیدلؤم نانچمه و نیکلهتسم ثیحنم نانز دیاوع دشر اب . دنروآ یم دراو ار لباقتم تاریثات رگیدمه یلااب و هدوب
و هدومن دشر دیلوت بیترت نیا و هب هدومن دایدزا تامدخ و ایشا هب یلخاد یعومجم یاضاقت ،هدومن دشر عومجم رد يلم
یاه توافت تسخن مدق رد دیاب فده نیا هب ندیسر یارب اما . دماجنا یم یلم داصتقا دشر هب عومجم رد هجیتن رد
یسایس یریگ میمصت رد نانز کارتشا مدع لماوع زا یکی هتکن نیا . دوش هدرب نیب زا رم و نز فقوم نیب یعامتجا
یورین و هدومن افیا ار زیچان یلیخ مهس اه روشک یداصتقا دشر رد نانز هک ددرگیم ثعاب و هدوب یعامتجا و یداصتقا
طابترا نیا هب . ددرگ قوس ؤ دل مریغ یاه راک و ای هب هتفر ردح هب ،دش هداد رکذت زین لااب رد هکیروط ، دایز دح ات ناش
یواست نیمات نودب . تسا هدننک نییعت هعماج رد نانز شقن یاقترا هب طوبرم یاه تسایس یزیرحرط رد تموکح شقن
.) 2016 ، UNDP ( تسا نکممان داصتقا دشر یعامتجا و یداصتقا روما رد درم و نز کارتشا

رد ناتسناغفا هلمجنم هدنام بقع و دشر لاح رد یاه روشک رد صوصخلاب و عومجم رد ناهج رد ریخا یاهلاس رد
زونه اه تفرشیپ نیا اما .دنا هدیدرگ امنور دایز تارییغت یعامتجا و یسایس ،یداصتقا روما رد نانز یریگمهس و قوقح
تحص یانبم رب هک (Gender Inequality Index – GII) سنج یواست مدع صخاش هب هجوت اب .دنشابیمن یفاک
قیرط زا یسایس تردق رد نانز یریگ مهس ،غلابان نس رد نامیاز و نامیاز نامز رد نانز گرم بسانت نوچ یدیلوتزاب
روشک رد نانز دایز دادعت مه زونه ،ددرگیم شجنس راک رازاب رد و یوناث تامیلعت رد غلاب نانز یریگ مهس ،ناملراپ
.دنا هجاوم رکذلا قوف تلاکشم اب ناتسناغفا لومش هب هدنام بقع یاه

ثیحنم هعماج رد نانز شقن عماوج رد یسنج یلاخ ندرب نیب زا دروم رد رکذلا قوف یاه تساوخ ققحت اب هارمه
راک یورین زا رتشیب هچره ۀدافتسا اب .دناوتیم هتفای ققحت یلم داصتقا عیرس دشر بیترت نیا هب و هتفای دوبهب راک یورین
راک یورین ثیحنم لافطا زا تبظاوم یارب فرصم مهس و هتفای ریغت زین هداوناخ رد فرصم بیکرت یل م داصتقا رد نز
و دلوت نامز رد ار لافطا ریم و گرم عوضوم لافطا عفن هب هداوناخ فرصم بیکرت ریغت .دبای یم دایدزا هعماج ۀدنیآ
.دناوتیم هدیماجنا یلم داصتقا دشر هب هجیتن رد و ه دیدرگ ثعاب ار یگداوناخ روما رتهب یراذگنلاپ ،هداد شهاک نآ زا دعب

عبانم

(Frauen gegen Gewalt – Zahlen und Fakten) ۲۰۰۴ ،قیاقح و ماقرا ،تنوشخ هیلع نانز - ۱
https://www.frauen - gegen - gewalt.de/gewalt - gegen - frauen - zahlen - und - fakten.html : دینیبب اجنیا ) ٬ طخ رد (
) ۲۷ / ۰۹ / ۲۰۱۶ : یسرتسد خیرات(

(Women and Economy) ۲۰۱۳ ،داصتقا و نانز ،دحتم للم نامزاس نانز داهن - ۲
http://www.un.org/womenwatch/directory/women_and_the_economy_3006.htm : دینیبب اجنیا ) ٬ طخ رد (
) ۲۷ / ۰۹ / ۲۰۱۶ : یسرتسد خیرات(

(The Least Developed Countries Report 2015) ۲۰۱۵ ،هتفای دشر نیرتمک یاه روشک شراذگ ، دحتم للم تراجت و هعسوت سنارفنک - ۳
http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/ldc2015_en.pdf : دینیبب اجنیا ) ٬ طخ رد (

5 : هل 4 رت هریمش وڼاپ د
maqalat@afghan - german.de ﺉ ړک هگنیټ هکیړا هرس ږوم هل هتپ هغد هپ .يلوبار هت ۍراکمه وسات تښ ن رد هپ نیلانآ نمرج ناغفا
ﺊ ـلول و ریځ هپ ېکخم ولږیلار هل هنکیل هلپخ وی نم هلیه ، هد هړاغ هپ لاوکیل د يلاوزاپ ېڼب ېزینکیل د ېنکیلد : هنودای